امروزه به دلیل افزایش نگرانیهای مرتبط با آلودگیهای سوختهای فسیلی و همچنین کاهش منابع آنها، کم کردن مصرف انرژی و بهینه سازی تجهیزات و تاسیسات مصرف کننده ی آن از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد.
ساختمانها، به دلیل دارا بودن سیستمهای گرمایشی، سرمایشی، تهویه مطبوع، روشنایی و غیره، یکی از مصرف کننده های عمده ی انرژی میباشند. این امر مهندسین و پژوهشگران را به تحقیق و جست و جو در زمینه ی سیستمهای نوین گرمایشی و سرمایشی سوق میدهد، تا بتوانند با ارائهی راهکارها و سیستمهای نوین، میزان مصرف انرژی سیستمهای تهویه مطبوع را کاهش داده و در عین حال شرایط آسایش را برای کاربران ساختمان فراهم نمایند. در این مقاله سعی شده است، به صورت کاملا مختصر، اهمیت کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی در سیستمهای تاسیسات را با ارائه ی آمارهای مختلف، بیان نموده و سپس طبقه بندی سیستمهای تهویه مطبوع دارای میزان مصرف انرژی کم ارائه شده است.
اولین سوالی که مطرح میباشد آن است که چه مقدار از انرژی مورد نیاز ساختمان به منظور تامین شرایط آسایش داخلی صرف میشود؟ طبق کار پژوهشی انجام شده توسط انتریا و میزوتانی [۱] ۵۰% از انرژی مورد نیاز ساختمان، به منظور تامین شرایط آسایش داخلی مصرف میگردد. این امر، اهمیت بهینهسازی مصرف انرژی در سیستمهای تاسیسات ساختمانی را نشان میدهد.
دومین سوالی که مطرح میباشد آن است که سیستمهای سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع یا به بیانی سیستمهای HVAC در نقاط و نواحی مختلف جهان چه سهمی از مصرف انرژی را بر عهده دارند؟
در چین، میزان مصرف انرژی در ساختمان در سال ۲۰۰۴، ۷/۲۰ % از کل مصرف انرژی کشور را در بر میگرفت [۲].
در اروپا، حدود ۴۰% از انرژی در ساختمانهای مسکونی و تجاری مصرف میگردد [۳].
در استرالیا ۷۰% از انرژی مصرفی در ساختمانهای غیرمسکونی مرتبط با سیستمهای HVAC میباشد [۴].
در هند، سیستمهای تهویه مطبوع حدود ۳۲% از انرژی الکتریکی مصرفی ساختمان را به خود اختصاص دادهاند [۵].
در خاورمیانه، بیش از ۷۰% از انرژی مصرفی ساختمان صرف سیستمهای سرمایشی میشود [۶].
کلیه ی اعداد و آمار ارائه شده، نشاندهنده ی این موضوع میباشند که یکی از گلوگاههای مصرف انرژی، سیستمهای سرمایشی، گرمایشی و تهویه مطبوع میباشند و در نتیجه سرمایه گذاری در این بخش به منظور کاهش میزان مصرف انرژی از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
سوال سومی که مطرح میباشد آن است که چه استراتژیهایی را میتوان به منظور کاهش مصرف انرژی در بخش HVAC استفاده نمود؟ در شکل زیر، نمودار درختی استراتژیهای قابل استفاده، برگرفته از [۷] ، ارائه شده است.
توجه به بهینه سازی مصرف انرژی در سیستمهای گرمایشی، سرمایشی و تهویه مطبوع، میتواند تاثیر به سزایی در راستای تحقق اهداف برنامه ششم توسعه و همچنین اقتصاد مقاومتی داشته باشد.
منابع
[۱] N. Enteria, K. Mizutani, (2011), “The role of the thermally activated desiccant cooling technologies in the issue of energy and environment”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 15, pp: 2095-122
[۲] Y. Yao, J. Chen, (2010), “Global optimization of a central air-conditioning system using decomposition-coordination method”, Energy and Buildings, Vol. 42, pp: 570-583.
[۳] C.A. Balaras, G. Grossman, H. Henning, C.A.I. Ferreira, E. Podesser, L. Wang et al. (2007), “Solar air conditioning in Europe- an overview”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol 11, pp: 299-314.
[۴] Australian Greenhouse Office. Australian Commercial Building Sector Green-House Gas Emission. AGO, Canberra, Australia; 1990–۲۰۱۰٫
[۵] Energy Conversation Building Code (ECBC). Bureau of Energy Efficiency, Ministry of Power, Government of India; 2007.
[۶] H. El- Dessouky, H. Ettouney, A. Al- Zeefari, (2004), “Performance analysis of two stage evaporative coolers”, Chem Eng J, Vol. 102, pp: 255- 266.
[۷] V. Vakiloroaya, B. Samali, A. Fakhar, K. Pishghadam, (2014), “A review of different strategies for HVAC energy saving”, Energy Conversion and Management, Vol. 77, pp: 738-754.