اخبار دانش و فناوری
آگاهی از وقوع زمین‌لرزه، حتی در حد چند ثانیه برای کاهش خسارات جانی و مالی، یک شرکت دانش‌بنیان را بر آن داشت تا سامانه هشدار سریع زلزله را در کشور بومی‌سازی کند.
محمدحسین حکیمی، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فن‌آوران لرزه زمین پایش درباره طراحی و ساخت سامانه هشدار سریع زلزله در کشور گفت: ساخت سنسورهای شتاب‌نگاری برای استفاده جامعه مهندسی، لرزه‌شناسی و بخش صنعت کشور یک نیاز حیاتی است که از مدتها پیش مورد توجه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله قرار گرفته است.
وی افزود: بر این اساس، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله با تکیه بر دانش بومی و همکاری بخش خصوصی قدم به عرصه ساخت سنسورهای شتاب‌نگاری و تجهیزات مورد نیاز گذاشته است.
به گفته حکیمی، سنسورهای شتاب‌نگاری IIEES-HAT نخستین محصول ایرانی در این زمینه است که طی یک دوره چهار ساله طراحی شده و در دو سال اخیر نیز تحت آزمایش‌های صحت‌سنجی سخت‌گیرانه بسیاری قرار گرفته است.
وی ادامه داد: انجام بیش از دو سال آزمون‌های مختلف بر روی سنسورهای IIEES-HAT باعث ایجاد دانش فنی بسیاری در این زمینه شده است و تدوین استاندارد سنسورهای شتاب‌نگاری قطع گاز برای شرکت ملی گاز ایران و تصویب این استاندارد به عنوان یکی از استانداردهای مرجع IGS نیز ثمره این دانش فنی در کشور است.
این فعال دانش‌بنیانی درباره نحوه عملکرد این سامانه نیز توضیح داد: امواج رادیویی با سرعتی بیشتر نسبت به امواج زلزله منتقل می‌شود، بنابراین می‌توان قبل از رسیدن امواج زلزله به منطقه هدف، به کمک امواج رادیویی هشدار زلزله را به مناطق دورتر اعلام کرد.
وی افزود: البته زمان هشدار، به الگوریتم مورد استفاده در سامانه هشدار سریع نیز وابسته است، به طور کلی در سامانه‌های هشدار سریع از دو الگوریتم برجا (تک ایستگاهی) و ناحیه‌ای (شبکه لرزه‌ای) استفاده می‌شود.
به گفته او، این سامانه در ایران که یک کشور زلزله‌خیز و در معرض خطر است کمک بزرگی است تا با کمک هشدارهای لازم، اثرات مخرب این حادثه را کاهش دهیم.
وی طراحی سامانه پاسخ سریع زلزله را از دیگر اقدامات این شرکت دانش‌بنیان عنوان کرد و گفت: سیستم‌های قطع خودکار گاز به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که به‌صورت خودکار نسبت به شرایط خطر واکنش نشان می‌دهند و جریان گاز را قطع می‌کنند. در این سیستم‌ها تصمیم‌گیری قطع گاز با پردازش برخط داده‌های شتاب زمین انجام می‌شود.
این فعال دانش‌بنیانی ادامه داد: سنسورهای دریافت‌کننده شتاب حرکت زمین، سیستم پردازش مرکزی برای محاسبه و تشخیص سطح خطر برای انجام تصمیم‌گیری و سیستم قطع خودکار که به فرمان از طرف سیستم پردازش واکنش داده و جریان گاز را قطع می‌کند از جمله سیستم‌های موجود در این سامانه است.
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فن‌آوران لرزه زمین پایش در معرفی دیگر دستاوردهای این شرکت بیان کرد: سامانه پایش سلامت سازه‌ها از دیگر سامانه‌های طراحی‌شده در شرکت ماست. به طور کلی موضوع پایش رفتار لرزه‌ای سازه‌ها به سه صورت شامل پایش رفتار سازه‌ها با استفاده از ارتعاشات محیطی، پایش رفتار سازه‌ها با استفاده از ارتعاشات اجباری و پایش رفتار سازه‌ها در زمان وقوع زمین‌لرزه بزرگ در نزدیکی آنها انجام می‌شود.
وی به همکاری این شرکت با شرکت گاز استان تهران در پروژه‌های مربوط به سامانه پاسخ سریع زلزله اشاره کرد و گفت: در پروژه‌های مربوط به سامانه پایش سلامت سازه نیز با پل راه آهن رودشور، پل راه‌آهن میانه، سد هیروی و نیروگاه اتمی بوشهر همکاری داریم.
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، نقش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را در پیشبرد اهداف شرکت‌های دانش‌بنیان، موثر دانست و گفت: در صورت دریافت حمایت می‌توانیم این سامانه پرکاربرد را در کشور توسعه دهیم.
منبع خبر : ایرنا
